Dlaczego gotówka nadal króluje w Austrii (i w większości krajów Europy)

Przeczytaj ten wpis w języku niemieckim, francuskim, hiszpańskim, tureckim, włoskim i angielskim.

Jeśli jesteś na przykład Norwegiem lub Szwedem, prawdopodobnie nie miałeś gotówki w dłoniach od miesięcy, a może nawet lat. Choć kraje skandynawskie w coraz większym stopniu ewoluują w kierunku społeczeństw bezgotówkowych, w innych częściach Europy nadal króluje gotówka.

W miarę jak niektóre kraje stają się bezgotówkowe, na pewno pojawią się nowe problemy związane z ochroną prywatności i nadzorem. Próba rezygnacji z gotówki podczas płacenia rachunku w alpejskiej gospodzie podczas wakacji w Austrii sprawi, że ludzie w najlepszym wypadku spojrzą na ciebie zdziwieni a może w ogóle odmówią przyjęcia zapłaty w nieznanej im formie. Ostatnio w Austrii pojawiły się nawet opinie, aby użycie gotówki zostało zapisane w austriackiej konstytucji. Dlaczego więc Austria i większość Europy nadal ma obsesję na punkcie gotówki?

Trwający romans Europy z gotówką

W 2017 roku Europejski Bank Centralny opublikował badanie zatytułowane „Wykorzystanie gotówki przez gospodarstwa domowe w strefie euro” – wyniki były wymowne. W poprzednim roku EBC przeprowadził ankietę wśród około 65 000 osób w całej Europie
i stwierdził, że 79% wszystkich transakcji w punktach sprzedaży zostało dokonanych przy użyciu gotówki. Stanowi to 54% łącznej wartości wszystkich płatności.

Badanie wykazało, że gotówka jest szczególnie popularna w Niemczech, Austrii oraz w krajach takich jak Malta, gdzie 92% transakcji dokonywanych jest gotówką, a także w Grecji i na Cyprze (88%). Było to pierwsze tego typu badanie przeprowadzonym we wszystkich 19 państwach tworzących unię walutową i wydaje się zaprzeczać argumentom osób twierdzących, że przyszłość Europy prawdopodobnie będzie (lub powinna być) bezgotówkowa.

Każdy twój krok, każdy twój ruch ...

Istnieje wiele powodów, dla których wiele krajów europejskich nie chce odejść od gotówki. Po pierwsze, część społeczeństwa ma ogromne obawy dotyczące prywatności. Trzymanie swoich finansów w tajemnicy to stary zwyczaj obowiązujący w kulturach na całym świecie.

Na przykład w 2016 roku Harald Mahrer, były austriacki minister nauki, badań i gospodarki, powiedział publicznej stacji radiowej Oe1:

„Nie chcemy, aby ktoś mógł śledzić, co kupujemy, jemy i pijemy, jakie książki czytamy i jakie filmy oglądamy […] Nie zgodzimy się na takie zasady”.

Wielu zwolenników gotówki opowiada się za wolnością, na którą pozwala ta forma płatności i chce, aby wszystko zostało po staremu. Ponadto, w przeciwieństwie do płatności elektronicznych, transakcje gotówkowe pozostawiają niewielką lub zerową ilość cyfrowych śladów dla krajów i firm.

Innym powodem, dla którego preferowaną metodą płatności jest gotówka, jest fakt, że nawet w bardziej zdigitalizowanych społeczeństwach wiele osób nie zna cyfrowych metod płatności. Istnieją obawy dotyczące wpływu braku gotówki na emerytów, dzieci i bezdomnych.

Po pierwsze, starsze pokolenia mogą nie mieć umiejętności młodszych, zaznajomionych z technologią osób i obawiać się korzystania z nowych technologii. Z drugiej strony, jeśli dzieci nigdy nie zobaczą gotówki wymienianej na towary, mogą dojść do wniosku, że pieniądze nigdy się nie skończą i nie znać różnicy między oszczędnościami a długiem. A dla bezdomnych gotówka jest niezbędna, ponieważ wielu z nich nie ma ani konta bankowego, ani dostępu do technologii.

Przejrzystość i prywatność

Jedną z głównych zalet gotówki jest to, że można jej używać bez pośredników i nadzoru ze strony rządu. Jest to jedna z cech kryptowalut, takich jak Bitcoin, upodabniających je do gotówki - Bitcoin również oferuje użytkownikom anonimowe transakcje.

Faktem jest, że duża część światowej populacji nadal żyje w krajach rządzonych autorytarnie. Na przykład w Wenezueli ludzie używają Bitcoina w celu uniknięcia kontroli finansowej i hiperinflacji. Obecnie używanie Bitcoina do otrzymywania pieniędzy z zagranicy jest dla Wenezuelczyków jedynym sposobem na ominięcie lokalnych banków, które pod presją rządu muszą ujawniać wszystkie szczegóły transakcji, w tym przeznaczenie pieniędzy. Stawia to Wenezuelczyków w trudnym położeniu, a Bitcoin oferuje prywatność i względną łatwość użycia.

Jednak w bardziej stabilnych gospodarkach kryptowalut nadal nie używa się zbyt powszechnie. Mniej niż 40 milionów ludzi na całym świecie – co odpowiada mniej niż 1% światowej populacji – kiedykolwiek korzystało z Bitcoin, a większość użytkowników kryptowalut to mężczyźni z pokolenia Y pracujący w IT i finansach.

Bitcoin to wschodząca technologia, co oznacza, że wciąż istnieje możliwość jej ulepszenia, na przykład pod względem funkcjonalności i szybkości transakcji. Przewiduje się, że nowe technologie, takie jak Lightning Network, będą skalować możliwą liczbę transakcji Bitcoin
i uczynią tę kryptowalutę bardziej dostępną.

Kluczem do zwiększenia liczby użytkowników kryptowalut jest również większa wygoda korzystania z nich. Można ją osiągnąć dzięki przyjaznym dla użytkownika portfelom, lepszym materiałom edukacyjnym i otwarciem nowych giełd. Korzystanie z kryptowalut zapewnia dostęp do usług finansowych dużej liczbie osób, które z jakichś powodów nie mogą korzystać z tradycyjnej bankowości.

Szereg zalet

Jeśli gotówka przestanie w pewnym momencie być używana, to kryptowaluty będą oferować transakcje z podstawowym poziomem prywatności. W obliczu faktu, że społeczeństwo bezgotówkowe jest z pewnością bardziej podatne na kontrolę finansową, inwigilację i autorytaryzm, niektórzy postrzegają Bitcoin jako zabezpieczenie przed tymi zjawiskami.

Bitcoin jest idealnym rozwiązaniem tych potencjalnych problemów, ponieważ jest zdecentralizowany, wprowadzony pod pseudonimem i bardzo bezpieczny. W rzeczywistości Bitcoin jest jedynym środkiem płatniczym, który przekształca fizyczną gotówkę i płatności cyfrowe w „cyfrową gotówkę”. Bitcoin może być przesyłany między dwiema stronami bez pośrednika i - przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności - bez nadzoru.

Ponieważ społeczeństwo coraz szybciej zbliża się do w pełni cyfrowej przyszłości, musi potrzebować jakiejś „cyfrowej gotówki” - Bitcoina może spełnić tę potrzebę.