• Home
  • Blog
  • Ethereum 101: ETH, ERC20 ve dahası hakkında bilmeniz gerekenler

Ethereum 101: ETH, ERC20 ve dahası hakkında bilmeniz gerekenler

Judy Unger

Judy Unger tarafından

Bitcoin hâla en iyi kripto para birimi olarak sıralanırken, birçok altcoini ve merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamasını besleyen ve aynı zamanda büyük potansiyele sahip blockchain alanındaki gelişmeleri yönlendiren Ethereum ağının arkasındaki teknolojidir.

30 Temmuz 2021, Ethereum ağının lansmanının altıncı yıldönümününe işaret ediyor, ancak ETH fiyatı bu yılın başından beri tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaştığı için kutlamanın tek nedeni sadece bu değil. Peki ama Ethereum, kripto para dünyasında nasıl bu kadar önemli bir güç haline geldi ve bu temellerin arkasında ne yatıyor?

Ethereum ağı (EVM)

Bitpanda Akademi Başlangıç bölümündeki bazı makalelerimizi okursanız, Ethereum'un çoğunlukla DApp'ler ve akıllı sözleşmeler ile tanınan merkeziyetsiz bir blockchain ağı olduğunu göreceksiniz. Tıpkı diğer blockchainler gibi, tüm dünyada işlemlerin paylaşıldığı ve aynı anda güncellendiği bir bilgisayar ağı (“node” olarak adlandırılır) üzerinde çalışan bir veritabanıdır. Bu, katılan her bilgisayarın Ethereum ağının mevcut durumunun güncel bir kopyasını tuttuğu anlamına gelir.

Ethereum, Ether (ETH) ve gas

"Ethereum" terimi farklı türdeki şeyleri belirtmek için kullanılsa da, gerçek tanımlardan bazıları şu şekildedir: Ethereum, Ethereum ağına verilen addır, ancak işlemler ve bir değer deposu için kullanılan Ethereum ağının yerel kripto para birimi olan Ether (ETH), genellikle “Ethereum” olarak adlandırılır.

“Gas” ise, bu tür bir işlemi gerçekleştirmek için gereken hesaplama çabasını ölçer. Bu "gas", belirli bir işlemi gerçekleştirmek için gerekli ağ ücretlerinin karşılığıdır ve Ether (ETH) ile ödenir.

Akıllı sözleşmeler

Peki ama Bitcoin neden Ethereum'un geliştiği gibi gelişmedi? Aslında cevabı çok basit: teknolojik nedenlerden dolayı.

Bilgisayar programlamada, görevlerin yürütülmesini otomatikleştirmek için komut dosyası dilleri kullanılır. Bitcoin'in komut dosyası oluşturma yeteneği, eşler arası işlemlerle sınırlıyken; Ethereum, dijital varlıklar için mekanizmaların merkezi olmayan otomasyonu için işlevsellik de sunan dağıtılmış bir sistem oluşturmaya başladı.

Ethereum'un arkasındaki teknoloji, iki veya daha fazla tarafın akıllı sözleşmeler adı verilen protokolleri kullanmasına izin verir. Bu akıllı sözleşmeler, önceden ayarlanmış hesaplamaları veya eylemleri (belirli koşullar tetiklenirse) gerçekleştirir ve tokenları yönetir. Akıllı sözleşmeler değişmezdir. Merkeziyetsiz uygulamalar (DApp'ler) gibi uygulamalarda kullanılırlar ve daha birçok potansiyel kullanım durumuna sahiptirler.

Tokenlar

En temel anlamıyla bir token, bir değer birimi olarak kabul edilen bir programlama dilinin tek bir öğesidir. Tokenlar arasında ayrım yapmanın farklı yolları vardır. Bunlardan biri, security token ile utility token arasındaki farktır. Bir security token, token düzenleyen bir şirketteki bir payı temsil ederken, Bitpanda'nın ekosistem tokenı BEST gibi bir utility token, belirli hizmetlere erişim ve bunları kullanma olanağı sağlar. Çok çeşitli blockchain projelerinin arkasındaki Ethereum ERC20 token standardıdır.

ERC20 ve ERC721 token standartları

Ethereum ağında, standartlar (işleri yapmanın kararlaştırılan yolu), tüm uygulayıcılar ve kullanıcılar için uyumluluğu sağlar. “ERC” harfleri, topluluk tarafından bir iyileştirme önerisi kabul edildikten sonra Ethereum ekosisteminde standart haline gelen akıllı sözleşme programcıları tarafından yazılan kuralları içeren bir belge olan “Ethereum Yorum İsteği” anlamına gelir. En önemlileri ERC20 ve ERC721 olmak üzere çok çeşitli ERC standartları vardır.

ERC20 token standardı, stake etme veya ödemeler için kullanılan tokenlar gibi fungible tokenler için bir standarttır ve bir blockchain token lansmanı için dünyanın en yaygın kullanılan standardıdır. Öte yandan, ERC721 standardı, mülkiyet kaydı gibi benzersiz bir token oluşturmak için Ethereum'un fungible token standardıdır.

Fungible ve non-fungible token’lar

"Fungible" ve "non-fungible" terimleri ne anlama geliyor? Bir dolarlık banknot veya Bitcoin gibi herhangi bir fungible varlık, bir diğer varlıkla karşılıklı olarak değiştirilebilir. Örneğin, Bitcoin birimleri fungible tokenlardır. Değiştirilebilirlik (fungible), bir değer biriminin aynı bir birim ile değiştirilebileceği anlamına gelir.

Diyelim ki alışverişe gittiniz, bir şey için ödeme yaptınız ve bir başkasının alışverişinde ödediği bir euroluk bozuk parayı geri aldınız. Bu bir euro'luk bozuk para değiştirilebilirdir yani fungible bir varlıktır.

Öte yandan, non-fungible token (NFT), değiştirilemeyen benzersiz bir dijital varlığı onaylar. Bir kişinin Ethereum blok zincirindeki bir sanat eseri veya müzik gibi benzersiz bir öğenin sahipliğini dijital olarak temsil etmek için değiştirilemez bir token kullanılabilir. Değiştirilemez bir token türünün tek örneğidir, üzerinde değişiklik yapılamaz veya başka bir token ile değiştirilemez. Bu nedenle, NFT'ler, mülkiyet kayıtları ve değer depoları olarak şu anda sanat dünyasında önemli bir rol oynuyor.

Ethereum çevresindeki ekosistemin kripto alanındaki en yenilikçi ve heyecan verici projelerden biri olmaya devam ettiğine inanıyoruz. Peki siz ne düşünüyorsunuz?

Bugün ETH alın

Judy Unger

Judy Unger

Content Creation Expert at Bitpanda writing on blockchain and personal finance for everyone no matter their background, breaking down the barriers of investing.